2008-10-07
Zarząd firmy produkcyjnej zatrudniającej 140 osób postanowił wdrożyć system ocen okresowych pracowników. Długo zastanawiano się, na jakich kryteriach oprzeć ocenę. Trwały burzliwe dyskusje. Ostatecznie?
Wariant A ? kryteria wynikowe
Podjęto decyzję, że będą to twarde, wymierne kryteria wyrażone w wielkościach produkcyjnych, wskaźnikach ekonomicznych itp.. Takie kryteria jednogłośnie uznano za bardziej sprawiedliwe i obiektywne. W przeciwieństwie do tych związanych z zachowaniem pracowników, które są niezwykle subiektywne i krzywdzące ? jak twierdzono. Pomimo, że każdy z pracowników znał kryteria oceny, poziom produkcji, jak również wskaźniki ekonomiczne nie uległy poprawie.
Wdrożony system ocen pracowniczych w żaden sposób nie przyczynił się do zmian w funkcjonowaniu firmy.
Wariant B ? kryteria behawioralne
Podjęto decyzję, że będą to miękkie, jasno określone kryteria, wyrażone za pomocą konkretnych oczekiwań co do postawy i zachowania pracowników. Twierdzono bowiem, że wyniki finansowe są końcowym rezultatem pracy ogółu pracowników, a na globalny sukces składają się konkretne jednostkowe zachowania i postawy. Co więcej każdy z pracowników ma największy wpływ właśnie na swoje zachowanie, pozostałe elementy takie jak: wielkość produkcji, wskaźniki ekonomiczne, w mniejszym stopniu bezpośrednio zależą od niego. Postanowiono system ocen okresowych pracowników oprzeć na kryteriach behawioralnych, czyli tych związanych z zachowaniem.
Po wdrożeniu systemu ocen okresowych pracowników zaobserwowano zmiany w podejściu do pracy, przede wszystkim nastąpił wzrost zaangażowania i lepiej organizowano pracę. Po pewnym czasie poprawie uległy również ekonomiczne wyniki firmy.
Mało realny obraz, a jednak? Czy mamy prawo uzależniać ocenę od wielkości, które nie zależą od konkretnej osoby, a od całego splotu zdarzeń i decyzji klienta, kontrahenta, konkurenta? Czy wielkość produkcji, czy też konkretny wskaźnik ekonomiczny motywuje do lepszej pracy, większego zaangażowania? I odwrotnie, czy można oceniać zachowanie pracownika, jego postawę? Czy mamy do tego prawo?
Wariant C - w poszukiwaniu złotego środka
Praktyka wdrożeń systemów ocen okresowych pracowników wskazuje na poszukiwanie złotego środka pomiędzy kryteriami wynikowymi a behawioralnymi. Na ostateczną decyzję niejednokrotnie wpływają osobiste preferencje decydenta. Warto jednak przy podejmowaniu decyzji nie tylko uwzględniać preferencje, lecz również wziąć pod uwagę poziom rozwoju firmy, jej kulturę organizacyjną i stosowane już wcześniej rozwiązania w obszarze ocen pracowniczych.
Autor: Anna Jaworek
|