|
2008-10-10
?Wszystko co da si? mierzy? to osi?gni?cia. Osi?gni?cia s? te? wszystkim, co powinno si? mierzy?.? Peter Drucker.
Po diagnozie organizacji (cz??? I) konieczny jest wybór okre?lonych ram potrzebnych do konstrukcji systemu ocen okresowych. Ramy takowe stanowi przyj?ta koncepcja zarz?dzania, a jej wybór ma charakter strategiczny, wp?ywa na dalszy przebieg prac wdro?eniowych.
Nie zawsze przed wdro?eniem systemu ocen okresowych pracowników istnieje sprecyzowana koncepcja, w oparciu o któr? prowadzony jest biznes, a w dalszej kolejno?ci polityka personalna. Niejednokrotnie szczególnie w m?odych organizacyjnie firmach system ocen okresowych jest czynnikiem mobilizuj?cym do sprecyzowania przyj?tej koncepcji.
System ocen pracowniczych jest jednym z elementów szerszej polityki personalnej, dlatego wa?ne jest, aby by? spójny z przyj?t? koncepcj? zarz?dzania w ogóle. W praktyce szczególnie cz?sto wykorzystywane s? dwa modele zarz?dzania zasobami ludzkimi: przez kompetencje oraz przez cele. W niniejszej cz??ci zostanie przedstawiony pierwszy z nich, a mianowicie model zarz?dzanie przez kompetencje, który pos?u?y za fundament systemu ocen okresowych pracowników.
Decyzja o zarz?dzaniu przez kompetencje poci?ga za sob? szereg konsekwencji nie tylko w obszarze ocen, lecz równie? w innych obszarach takich jak: szkolenia i wynagradzanie. Przyj?ta koncepcja obliguje do pewnych dzia?a?:
? Zdefiniowania poj?cia kompetencji wykorzystywanego w firmie. Wymóg niezb?dny, aby wszyscy mówi?c o kompetencjach mieli to samo na my?li.
? Okre?lenia kompetencji firmowych ? tych wymaganych od wszystkich pracowników niezale?nie od zajmowanego stanowiska. Okre?lenie kompetencji firmowych pozwala na podkre?lenie tych najistotniejszych wynikaj?cych z ogólnej strategii firmy. Nie jest to wymóg konieczny, lecz wskazany i bardzo pomocny, szczególnie w sytuacji, gdy chcemy budowa? pewien wizerunek firmy na rynku pracy i na rynku w ogóle.
? Okre?lenie kompetencji kluczowych potrzebnych do efektywnego wykonywania danego rodzaju pracy. Cz?sto kompetencje kluczowe wynikaj? stricte z zajmowanego stanowiska pracy, innym razem w wi?kszym stopniu zale?? od pe?nionej funkcji.
Najcz??ciej kompetencje rozumiane s? jako zbiór umiej?tno?ci, zdolno?ci, wiedzy i ch?ci ? zmotywowania do pracy, który to umo?liwia sprawne i skuteczne wykonywanie zada? i osi?ganie za?o?onych efektów. Kompetencje same w sobie stanowi? wypadkow? wielu elementów. Najcz??ciej definiowane s? przez zachowanie, które dla kompetencji jest charakterystyczne. Przyk?ad poni?ej:
|
Umiej?tne rozwi?zywanie problemów
Kompetentny pracownik:
|
|
? Identyfikuje zagro?enia
|
|
? Reaguje na docieraj?ce sygna?y o zagro?eniu (nie ucieka od problemów)
|
|
? Analizuje problem
|
|
? Szuka mo?liwo?ci rozwi?zania problemu
|
|
? Podejmuje decyzje
|
|
? Konsekwentnie podejmuje dzia?ania naprawcze
|
Kompetencje firmowe stanowi? sztandar, z którym powinni identyfikowa? si? pracownicy organizacji, zwraca? na nie szczególn? uwag? i je rozwija?. Firmowe kompetencje s? elementem przyj?tej strategii dzia?ania, niejednokrotnie wynikaj? z preferowanych przez firm? warto?ci i wizji funkcjonowania na rynku. System ocen okresowych powinien je wzmacnia?. Przez obecno?? kompetencji firmowych w okresowej ocenie podkre?lona zostaje ich istotno?? i znaczenie dla ca?ej organizacji.
Kluczowe kompetencje s? natomiast charakterystyczne dla pewnych grup stanowiskowych lub funkcyjnych. Posiadanie przez pracowników tych?e kompetencji stanowi si?? nap?dow? ca?ej firmy. One te? powinny stanowi? j?dro oceny okresowej pracowników. W praktyce bardzo cz?sto w tym miejscu powstaje spór o ilo?? kompetencji kluczowych zarówno tych zdefiniowanych jak i ocenianych. Wielu mened?erów chcia?oby wpisa? tu ca?? d?ug? list? pobo?nych ?ycze?. Z punktu widzenia ocenianego i oceniaj?cego wa?ne jest to, aby kluczowych kompetencji podlegaj?cych ocenie nie by?o zbyt wiele. Najlepiej kilka, jak sama nazwa wskazuje ? maj? to by? te kluczowe, a nie wszystkie mo?liwe i mile widziane.
W systemie ocen okresowych pracowników tworzonym w oparciu o koncepcj? zarz?dzania przez kompetencje dobrze zdefiniowane kompetencje s? jednocze?nie kryteriami oceny. Przyj?ta koncepcja zarz?dzania zmusza do konsekwencji we wdra?anym systemie ocen okresowych pracowników. Nie mo?na ucieka? od oceny kompetencji, gdy firma preferuje zarz?dzanie w?a?nie przez kompetencje, gdy ca?a polityka personalna zogniskowana jest wokó? kompetencji.
Autor: Anna Jaworek
|
